Dava dosyasının karara çıkması, mahkemenin tüm yargılama işlemlerini tamamlayarak dosyayı karar verilmek üzere hakimin önüne getirmiş olduğu anlamına gelir.
“Dosya Karara Çıktı” İfadesinin Tanımı ve Anlamı: Yargı kararlarında “dosya karara çıktı” ifadesi mahkemenin yargılamayı sona erdirdiği, uyuşmazlığın esası hakkında nihai kararını verdiği ve bu kararı (kısa karar/hüküm sonucu) duruşmada taraflara sözlü olarak bildirdiği (tefhim ettiği) anı ifade eder. “dosya karara çıktı” ifadesi genellikle kararın verildiğini ancak gerekçeli kararın henüz yazılmadığını gösterir.
Yargılama sürecinde “dava dosyası karara çıkmış” ifadesi ile karşılaşmak birçok kişinin merakını ve endişesini uyandırmaktadır. Bu terim mahkemenin ilgili davaya ilişkin tüm yargılama işlemlerini tamamlayarak artık karar verme aşamasına geçtiğini ifade eder. Ancak bu kararın kesinleştiği veya dosyanın kapandığı anlamına gelmez.
Mahkeme delilleri, tanık beyanlarını ve tarafların savunmalarını değerlendirdikten sonra dosyayı karar için hakimin önüne getirmiş durumdadır. Kararın açıklanmasından sonra gerekçeli bir metin hazırlanması, taraflara tebliği yapılması ve yasal süreler işlemeye başlaması gerekir.
Bu makalede dava dosyası karara çıkmış ifadesinin ne anlama geldiği, sonrasında hangi işlemlerin yapıldığı ve tarafların sahip oldukları haklardan detaylı olarak bahsedilmektedir.
Karar Verildikten Sonra Dosya Ne Zaman Kapanır?
Bir davanın karara çıkması dosyanın kapanması anlamına gelmez. Dosya ancak karar kesinleştikten sonra kapanabilir.
Dosya kapanması gerekçeli kararın yazılması, taraflara tebliği ve varsa tazminat veya yargılama giderlerinin tahsili gibi birçok aşamayı içerir. Kararın duruşmada açıklanmasından sonra hakim gerekçesini yazar. Bu gerekçe genellikle karar tarihinden itibaren 1 ila 30 gün içinde hazırlanır ancak mahkemenin yoğunluğuna göre bu süre uzayabilir.
UYAP sisteminde “karar verildi” ile “dosya kapandı” ibareleri ayrıdır. Karar verildikten sonra gerekçeli karar yazılır, tebligat yapılır ve kanun yolu süreci beklenir. Sonrasında karar kesinleşir ve sistemde “kapanma tarihi” görünür.
Mahkeme kararı kesinleştikten sonra dosya hukuken sonuç doğurur ve icra edilebilir hale gelir. Kararın kesinleşmesi ile birlikte dosya kapanır, UYAP sisteminde “kesinleşti – kapandı” olarak görünür ve ilgili mahkemenin arşivine kaldırılır.
Kısa Karar ve Gerekçeli Karar Ayrımı: Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 294/4. maddesi uyarınca, zorunlu nedenlerle duruşma sırasında sadece hüküm sonucu (kısa karar) tutanağa geçirilip tefhim edilebilir. Bu durumda gerekçeli kararın tefhim tarihinden itibaren bir ay içinde yazılması gerekmektedir.
Karara Çıkmış Dosyanın Kesinleşme Süresi Ne Kadar?
Kesinleşme süresi dava türüne, tarafların itirazına ve verilen kararın niteliğine göre değişiklik gösterir. Hukukumuzda istinaf veya temyiz süresi genellikle 2 hafta olup bu süre içinde itiraz edilmezse karar kendiliğinden kesinleşir.
Kesinleşme tarihini öğrenmek için taraflar mahkeme kaleminden kararın kesinleşme şerhini talep edebilir veya UYAP Vatandaş Portalı üzerinden ilgili dosya numarasıyla kontrol sağlayabilir.
Karara Çıkan Dosya Kapanmadan Önce Hangi İşlemler Yapılabilir?
Mahkeme dosyası kapanmadan önce taraflar karara itiraz etme, maddi hata düzeltme talep etme, harç ödeme ve tebligat kontrolü gibi çeşitli hukuki işlemler gerçekleştirebilir.
- İstinaf veya Temyiz Başvurusu: Taraflardan biri karara itiraz etmek istiyorsa bu hakkını dosya kapanmadan kullanmalıdır. Kararın tebliğinden itibaren yasal süre içinde istinaf ya da temyiz başvurusu yapılmazsa karar kesinleşir. Hukuk ve ceza davalarında 2 haftalık istinaf süresi bulunmaktadır.
- Maddi Hata Düzeltme Talep Etme: Kararın yazımında maddi hata varsa (isim, tarih, hesaplama vb.), taraflar maddi hata düzeltmesi talep edebilir. Bu talep karar kesinleşmeden önce yapılmalıdır.
- Tebligat Kontrolü: Gerekçeli karar tebliğ edilmeden süreler başlamaz. Bu nedenle tebligatın usulüne uygun yapılması büyük önem taşır. Tebligat alınmazsa süre işlemez ve dosya kapanmaz.
- Harç ve Masraf Ödeme: Dosya kapanmadan önce tarafların eksik harçları, vekalet harcı, bilirkişi ücreti gibi masrafları yatırması gerekebilir. Bu tür işlemlerin yapılmaması halinde hakim dosyada karar vermeyebilir.
- Adres Bilgisi Güncelleme: Tarafların yargılama süreci boyunca adres bilgilerini güncel tutmaları önemlidir. Adres değişikliğini mahkemeye bildirmemişse yapılan tebligat eski adrese gönderilir.
- Karar Detaylarının İncelenmesi: Dosya kapanmadan önce taraflar kararın içeriğini detaylı şekilde incelemeli ve gerekirse hukuki danışmanlık almalıdır. Bu aşamada avukat desteği oldukça önemlidir.
Karara Çıkmış Dosya Hakkında Bilgi Nasıl Alınır?
Dava dosyası hakkında bilgi E-Devlet sistemine giriş yapıp “Mahkeme Dava Dosyası Sorgulama” seçeneğine tıklanarak veya Vatandaş UYAP Portalı üzerinden dosya sorgulama yapılarak öğrenilebilir.
1. E-Devlet Üzerinden Bilgi Almak:
- E-Devlet resmi internet sitesine giriş yapınız. TC kimlik numarası ve E-Devlet şifresi giriniz.
- “E-Hizmetler” alanına giriniz ve “Mahkeme Dava Dosyası Sorgulama” seçeneğine tıklayınız.
- İlgili vatandaş UYAP portalına giriş yapıldığında, hakkınızda açılmış olan davalar veya davacı olduğunuz dosyaların tamamı görüntülenebilir.
- Tarafı olduğunuz dosyaların güncel durumunu tablo içinde görebilirsiniz. Satır üzerinde yer alan sekmeye basarak, dosya ile ilgili temel bilgilere ulaşabilirsiniz.
2. Vatandaş UYAP Portal Üzerinden Detaylı Bilgi Almak:
- Vatandaş UYAP Portal sisteminin ana sayfasına internet üzerinden giriş yapınız.
- E-Şifre ile giriş yapınız ve TC kimlik numarası ile E-Devlet şifresi kullanarak kimlik doğrulaması yapınız.
- Giriş yaptığınız modülün sol tarafındaki menülerde “dosya işlemleri” sekmesini bulunuz.
- “Dosya işlemleri” sekmesi içinde bulunan “dosya sorgulama” sekmesine giriniz.
- İncelemek istediğiniz dosyanın bağlı olduğu hukuk türünü işaretleyiniz (hukuk, ceza, idari vb.).
- Dosyanın bulunduğu mahkemeyi seçiniz.
- “Göster” butonuna basınız. İlgili dosya ekranınıza gelecektir.
- Dosya detayı sekmesine bastıktan sonra karara çıkmış dosyanın içeriğine ulaşabilirsiniz.
3. Avukat Yardımıyla Bilgi Almak:
- Avukatınız UYAP Avukat Portalı üzerinden karar anlık olarak görüntüleyebilir.
- Gerekçeli kararın hazırlanmasından sonra avukatınız sistemden kararı indirip size iletebilir.
- Özellikle karmaşık dosyalarda ve detaylı bilgi gerektiğinde avukat desteğine başvurabilirsiniz.
4. Mahkeme Kalemine Giderek Bilgi Almak:
- Dosyada fiziki olarak bir incelemede bulunmak istiyorsanız ilgili mahkeme kalemine gidip görevli personelden yardım talep edebilirsiniz.
- Mahkeme kalemine dilekçe vererek dosyanız hakkında bilgi isteyebilirsiniz.
Mahkeme Kaleminden Dosya Ne Zaman Arşive Gönderilir?
Mahkeme dosyası karar kesinleştikten ve ilgili işlemler tamamlandıktan sonra genellikle kesinleşme şerhi yazıldıktan 1-3 ay içinde arşive gönderilir.
Kalem işlemlerinin yoğunluğu ve dosya türüne göre bu süre değişiklik gösterebilir. Özellikle ceza dosyalarında Cumhuriyet Savcılığı’ndan gelen yazışmalar beklenebilir. Arşive alınan dosyalar fiziki olarak saklanmakla birlikte UYAP sisteminde “arşivde” olarak görünür.
Dosya fiziksel ise ilgili mahkemenin arşivine kaldırılır; dijital ise sistem üzerinde saklanır.
Karara Çıkmış Dosyada Tebligat Gecikirse Ne Olur?
Karara çıkan bir dosyada tebligat gecikirse karar kesinleşmez ve istinaf/temyiz süresi başlamaz.
Hukuken süreler kararın taraflara usulüne uygun şekilde tebliğ edildiği tarihte başlar. Tebligat eksik ya da hatalı yapılmışsa ilgili süreler hiç işlemeyeceğinden karar “kesinleşmemiş” sayılır. Bu durumda taraflara ulaşmayan bir karar için henüz kanun yolları kapanmış olmaz.
Bu durumun düzeltilmesi için mahkeme kalemine dilekçe verilerek tebligatın yapılması istenebilir. Tebligat yapılmadan dosya kesinleşmez ve bu nedenle kapanmaz. Tarafların yargılama süreci boyunca adres bilgilerini güncel tutmaları önemlidir.
Boşanma Davası Dosya Kararının Çıkması İle Ne Olur?
Boşanma davası dosya kararının çıkması, davanın sonucunun olumlu ya da olumsuz belirlendiği kararın çıktığı anlamına gelir.
Karar yazıldığında netice belli olur. Karar olumlu da olabilir olumsuz da olabilir. Boşanma davasında davacı iseniz ve mahkeme boşanma davasını kabul etmişse sonuç olumludur. Boşanma davasında boşanmanın yanında tazminat da istemişseniz ve kararda tazminat talebi reddedilmişse bu da davacı için olumsuz bir sonuç olmuş olur.
Boşanma davasında kararın çıkması sonrasında bu karar taraflara tebliğ edilir. Kararın tebliğ edilmesinden sonra 2 hafta içinde karara itiraz hakkı kullanılabilir. Bu süre içinde itiraz yapılmışsa karar incelemek üzere bir üst mahkemeye gönderilir. Eğer karara itiraz yoksa 2 haftalık süre sonunda karar kesinleşmiş olur. İtiraz edilen kararlar üst mahkemenin kararı sonucu kesin hükmündedir. Bu üst mahkemeler genelde önce istinaf (Bölge Adliye Mahkemesi) sonra da Yargıtay’ dır.
Sıkça Sorulan Sorular
Dava dosyası takip eden kişilerin karara çıkma ifadesiyle ilgili merak ettiği diğer soruları sizin için yanıtladık.
Karara çıktı demek bir dahaki celse karar verilecek mi demek?
Hayır, “dosya karara çıktı” ifadesi bir sonraki celseye (duruşmaya) karar verileceği anlamına gelmez.
Aksine yargılama bitmiş ve karar verilmiştir.
Karar verildi ancak gerekçeli karar yazılmadı ne demek?
Dosya karara çıktı ifadesi genellikle kararın verildiğini ancak gerekçeli kararın henüz yazılmadığını gösterir.
Kısa karar ve gerekçeli karar ayrımı nedir?
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 294/4. maddesi uyarınca zorunlu nedenlerle duruşma sırasında sadece hüküm sonucu (kısa karar) tutanağa geçirilip tefhim edilebilir.
Bu durumda gerekçeli kararın tefhim tarihinden itibaren bir ay içinde yazılması gerekmektedir.
E-devlette dosya durumu karara çıkmış ne demek?
E-Devlet üzerinde gösterilen “dosya durumu karara çıkmış” ifadesi mahkemenin yargılamayı tamamlayarak karar verdiğini ama gerekçeli kararın yazılmadığını ifade eder.
Bu durum tarafların beyan ve delillerinin mahkemeye sunulduğunu, hakimin tüm incelemeleri tamamladığını gösterir. Karar henüz detayları ile açıklanmamış ancak kısa süre içinde açıklanması beklenmektedir.
E-Devlet sisteminde bu ifade görüldüğünde taraflar yeni bir işlem yapmasına gerek yoktur. Karar yazıldığında mahkeme tarafından tebligat yapılır.
Gerekçeli karar ne zaman açıklanır?
Gerekçeli karar, mahkemenin dava dosyası karara çıkmış olarak belirtilmesinden sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre en geç 1 ay içinde hazırlanıp taraflara tebliğ edilir.
Ancak iş yükü ya da dosyanın kapsamına bağlı olarak bu süre uzayabilir. Gerekçeli karar tamamlandığında taraflara tebliğ edilerek itiraz ya da temyiz süreci başlatılır. Tebligat tarihinden itibaren kanun yollarına başvuru süresi işlemeye başlar.
Dosya kapanınca e-Devlette ne görünür?
Dosya kapandığında E-Devlet ve UYAP Vatandaş Portal’da “Karar kesinleşti”, “Dosya kapandı” veya “Dosya arşivlendi” ifadeleri görülebilir.
Ceza davalarında “Hüküm kesinleşti” ibaresi yer alırken hukuk davalarında “İstinaf/temyiz süresi doldu” uyarısı da görülebilir. Eğer henüz tebligat yapılmadıysa dosya “karara çıktı” olarak görünmeye devam eder.
Bu değişimler sistemde otomatik olarak güncellenir.
Karara çıkmış dosya ne zaman tebliğ edilir?
Karara çıkmış dosya, gerekçeli karar yazıldıktan sonra genellikle birkaç gün ila birkaç hafta içinde taraflara tebliğ edilir. Bunun yapılabilmesi için bir tarafın karar tebliğ talebinde bulunması gerekir.
Tebligat elektronik tebligat (UETS) sistemi üzerinden veya fiziki posta yoluyla yapılabilir. Mahkemenin iş yoğunluğu ve tebligat adresinin doğruluğu tebliğ süresini etkileyebilir.
Karar kesinleşmeden dosya kapanır mı?
Hayır, mahkeme dosyası karar kesinleşmeden kapanmaz. Kararın kesinleşmesi dosyanın kapanması için temel ve zorunlu bir şarttır.
Dosya kapanması için karar kesinleşmiş olmalı, varsa tazminat ya da yargılama giderleri tahsil edilmiş olmalı, mahkeme kalemi tarafından kesinleşme şerhi düzenlenmeli ve dosya sistem üzerinden “kapalı” statüsüne geçirilmelidir.
Bu tüm şartlar sağlandığında dosya kapanır ve arşive alınır.
Karar kesinleşmeden icra takibi başlatılabilir mi?
Evet, nafaka, tahliye ve işçi alacaklarına ilişkin bazı kararlar kanun gereği kesinleşmeden de icra edilebilir niteliktedir.
Özellikle geçici icra edilebilirlik şerhi taşıyan kararlar için kesinleşme beklenmeden icra takibi başlatılması mümkündür.
Ancak ceza davalarında ve taşınmazın aynından kaynaklanan davalarda mahkeme hükmü kesinleşmeden icra takibi başlatılamaz.
Bu konuda tereddüt yaşayanlar icra takibinden önce bir avukattan destek almalıdır.
Davanın karara çıkmasından sonra dosya hemen kapanır mı?
Hayır, dava dosyası karara çıkmasından sonra hemen kapanmaz. Dosya ancak gerekçeli karar hazırlandıktan, taraflara tebliğ edildikten ve kanun yolu süreleri geçtikten sonra kapanır.
Taraflar bu süreler içinde itiraz etmezse karar kesinleşir ve dosya kapanabilir.
