Evet, boşanma davası ikamet yeri dışında açılabilir.
Türk hukuk sisteminde boşanma davalarının yetkili mahkeme kuralları, dava türüne ve eşlerin durumuna göre farklılık göstermektedir. Bu durumun doğru anlaşılması sürecin hızlı ve sorunsuz ilerlemesi açısından kritik öneme sahiptir.
Anlaşmalı boşanma davalarında herhangi bir aile mahkemesinde dava açılabilirken, çekişmeli boşanmalarda eşlerden birinin yerleşim yeri veya son altı ay birlikte yaşadıkları yer mahkemesi yetkilidir.
Boşanma Davasında İkametgah Neden Önemlidir?
İkametgah kavramı, Türk Medeni Kanunu’nun 19-22. maddeleri arasında düzenlenmiş olup kişinin sürekli ve düzenli olarak oturduğu yeri ifade eder.
Boşanma davalarında ikametgahın önemi, yetkili mahkemenin belirlenmesinde temel kriter olmasından kaynaklanmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun teklik ilkesi gereğince her kişinin yalnızca bir ikametgahı bulunabilir ve bu durum hukuki işlemlerde belirleyici rol oynar.
Boşanma davalarında mahkeme yetkisinin belirlenmesinde, tarafların resmi ikametgah adresi ile fiili yaşadığı yer arasında fark olabilir. Bu durumda mahkemeler, kişinin gerçekten yaşadığı, hayatını sürdürdüğü ve sosyal bağlarını devam ettirdiği yeri dikkate alır.
Hangi İkamette Boşanma Davası Açılmalıdır? Yetkili Mahkeme Nasıl Belirlenir?
Türk Medeni Kanunu’nun 168. maddesine göre boşanma davası iki yerde açılabilir: eşlerden birinin yerleşim yerindeki mahkemede veya son altı ay birlikte yaşadıkları yer mahkemesinde.
Boşanma davası yetkili mahkeme belirlenirken nüfus kayıtları değil, tarafların fiilen yaşadığı yer esas alınır.
Yetki kuralları kesin değildir; karşı taraf itiraz etmezse yetkisiz mahkemede de dava devam edebilir. Ancak yetki itirazı yapılırsa mahkeme yetkisizlik kararı vererek davayı yetkili mahkemeye gönderir.
İkametgaha Göre Çekişmeli Boşanma Davası Nerede Açılır?
Çekişmeli boşanma davası iki farklı mahkemede açılabilir: davacı veya davalı eşin yerleşim yeri mahkemesinde ya da eşlerin dava öncesinde en az altı ay birlikte yaşadıkları yer mahkemesinde.
Çekişmeli boşanmalarda yetki önemlidir çünkü davalı eş yetki itirazında bulunabilir. Yetkisiz mahkemede açılan dava reddedilirse davacının yetkili mahkemede yeniden dava açması gerekir. Bu durum hem süreci uzatır hem de ek masraflar doğurur.
Anlaşmalı Boşanma Davası İçin Yetkili Mahkeme Nasıl Belirlenir?
Anlaşmalı boşanma davalarında yetki sorunu bulunmaz. Anlaşmalı boşanma yetkili mahkeme konusunda taraflar Türkiye’nin herhangi bir yerindeki Aile Mahkemesinde dava açabilirler.
Anlaşmalı boşanmada tarafların ikametgah adresleri veya önceki ortak konutlarının bulunduğu yer gibi sınırlamalar yoktur. Çiftler kendileri için en uygun mahkemeyi seçebilirler.
Bu durum anlaşmalı boşanmaların çekişmeli boşanmalara kıyasla daha hızlı sonuçlanmasının nedenlerinden biridir. Tarafların boşanma konusunda mutabakat sağlaması nedeniyle yetki itirazı söz konusu olmaz.
Yurt Dışında Yaşayanların Boşanma Davasında Yetkili Mahkeme Neresidir?
Yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları için yetkili mahkeme eşlerin durumuna göre belirlenir.
Eşlerden biri Türkiye’de ikamet ediyorsa, Türkiye’deki yerleşim yerinde bulunan Aile Mahkemesinde dava açılabilir. Her iki eş de yurt dışında ikamet ediyorsa ve Türkiye’de resmi yerleşim yerleri yoksa Ankara, İstanbul veya İzmir Aile Mahkemelerinden birinde dava açılması mümkündür.
MÖHUK’un 41. maddesi gereğince taraflardan ikisi de Türk ise ve biri tanımaya yanaşmıyorsa yurtdışında alınan boşanma kararlarının Türkiye’de geçerli olabilmesi için ayrıca tanıma ve tenfiz davası açılması gerektiği unutulmamalıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Boşanma davası açacak kişilerin yetkili mahkeme konusunda en çok merak ettikleri soruları detaylı olarak yanıtladık.
Anlaşmalı boşanma davası her yerde açılır mı?
Evet, anlaşmalı boşanma davası Türkiye’nin herhangi bir yerindeki Aile Mahkemesinde açılabilir.
Anlaşmalı boşanmalarda yetki sorunu bulunmadığı için taraflar kendileri için en uygun mahkemeyi seçebilirler. Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemeleri görevlidir.
Çekişmeli boşanma davası ikamet yeri dışında açılabilir mi?
Evet, çekişmeli boşanma davası ikamet yeri dışında da açılabilir.
Dava eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesinde veya son altı ay birlikte yaşadıkları yer mahkemesinde açılabilir. Ancak yetkisiz mahkemede açılan davaya karşı davalı eş yetki itirazında bulunabilir.
Anlaşmalı boşanma davası ikamet yeri dışında açılabilir mi?
Evet, anlaşmalı boşanma davası ikamet yeri dışında açılabilir.
Anlaşmalı boşanmada da yetkili mahkeme kuralları aynen geçerlidir ve dava taraflardan herhangi birinin ikametgahı mahkemesinde açılabilir. Karşı tarafın yetki konusunda itiraz etmemesi durumunda dava o mahkemede sonuçlandırılır.
Boşanma davası farklı ilde açılır mı?
Evet, boşanma davası farklı ilde açılabilir.
Konuyla ilgili daha detaylı bilgi için “Boşanma Davası Başka Şehirde Açılabilir Mi?” başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
Boşanmadan ikametgah değişir mi?
Hayır, boşanma davası açılması ikametgahı otomatik olarak değiştirmez.
İkametgah değişikliği ayrı bir işlemdir ve nüfus müdürlüğüne başvurularak yapılır. Boşanma kararı kesinleştikten sonra taraflar isterlerse ikametgahlarını değiştirebilirler.
