31/1/2018 tarihli ve 30318 sayılı Resmî Gazete ’de yayımlanan Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik daha önce Resmî Gazete Tarihi: 29.12.2022 Resmî Gazete Sayısı: 32058 ile değişikliğe uğramıştı. Şimdi Resmî Gazete Tarihi: 04.12.2024 Resmî Gazete Sayısı: 32742 Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile son halini almıştır. Bu değişikliklerin bir kısmının yürürlüğe giriş tarihi daha sonradır. Bu konuda dikkat edin.
Kanaatimizce en önemli değişiklik, aracı alacak kişi adına trafik sigortası yaptırılmış olunması zorunluluğu ve engelli araçlarının akrabalarca kullanımı konusunda getirilen kısıtlamalardır.
Önce birkaç değişikliğe aşağıda yer verilmiş sonra da bunun dışındaki değişiklikleri daha iyi anlaşılması ve mukayese yapılabilmesi için tablo olarak verilmiştir.
Madde 1- 31/1/2018 tarihli ve 30318 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanan Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “ve yüklü ağırlığı 750 kilogramın üstünde” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. ( Dikkat… Yürürlük tarihi 01.07.2025’ tir.)
Madde 2- Aynı Yönetmeliğin 10 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“(22) Kaybedilen bir tescil plakasının yeniden basımı için plaka basım talep belgesi oluşturulması, iletişim bilgilerinin güncellenmesi ve araca ait özet tescil bilgileri raporu oluşturulması işlemleri e-Devlet üzerinden yapılabilir.”
Madde 3- Aynı Yönetmeliğin 15 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “yüklü ağırlığı 750 kilogramın üstündeki” ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır. ( Dikkat… Yürürlük tarihi 01.07.2025’ tir.)
Madde 9- Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.
“Yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların tescili
Madde 10- Bu Yönetmeliğin;
a) 1 inci, 3 üncü, 7 nci ve 9 uncu maddeleri 1/7/2025 tarihinde,
b) 4 üncü maddesi 1/1/2025 tarihinde,
c) 5 inci maddesi 5/12/2024 tarihinde,
ç) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
Yürürlüğe girer.
Geçici Madde 9- (1) Bu maddeyi ihdas eden Yönetmeliğin 3 üncü maddesiyle 15 inci maddede yapılan değişiklik bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üretilerek uygunluk belgesi düzenlenen ve yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların tescilleri hakkında uygulanır.
Yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork veya yarı römorkların tescili için geçiş süresi
Geçici Madde 10- (1) 1/1/2025 tarihinden önce üretilen yüklü ağırlığı 750 kilograma kadar olan römork ve yarı römorklardan uygunluk belgesi bilgileri ARTES’e üretici veya ithalatçılar tarafından elektronik ortama aktarılanlar 1/1/2035 tarihine kadar ilgilisinin talebi halinde tescil edilir, bu tarihten sonra tescil edilmeyenlerin karayolunda kullanılması yasaktır.
(2) Birinci fıkra kapsamında 1/1/2035 tarihine kadar tescil işlemi yaptırılmayan römork veya yarı römorkların arkasına çeken araca verilen numarayı taşıyan plaka takılır veya resmedilir.
(3) Uygunluk belgelerinin mücbir sebeplerle temin edilememesi veya elektronik ortama aktarılamaması halinde tescil işlemlerinin ne şekilde yapılacağına ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı tarafından müştereken belirlenir.”
Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik Eski Yeni Karşılaştırma Tablosu
ESKİ METİN | YENİ METİN | FARK | YÜRÜRLÜK |
Madde 16 b) Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak imal edilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması halinde bu aracın tescil kayıtlarına yukarıdaki (a) bendinde yer alan şerhin yanı sıra, “Araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve kayın hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir.” şeklinde şerh işlenir. Aracın engelli veya bu kişiler tarafından her iki şekilde de kullanılabileceğinin yetkili kurum veya kuruluş tarafından belgelendirilmesi şarttır. | Madde 16 b) Herhangi bir engeli bulunmayan kişilerin kullanımına uygun olarak imal edilmiş olan aracın teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmadan, engelli kişinin sağlık raporunda belirtilen tertibatın ilave aparatlarla taktırılmış olması veya otomatik vitesli olması ve araçta başka aparat bulunmaması halinde bu aracın tescil kayıtlarına (a) bendinde yer alan şerhin yanı sıra, şerhin geçerli olduğu süre zarfında, aracın tescil kayıtlarına, “Engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılan ve özel tüketim vergisinden müstesna olarak iktisap edilen aracın bizzat engelli tarafından kullanılması gerekmektedir.” şeklinde şerh işlenir. Vergi dairesi müdürlükleri tarafından alınan taahhütnamede yer alan ve bu araçları kullanacak kişilerin bilgileri tescil kayıtlarına işlenir. Söz konusu şerhi haiz araçların bizzat kullanılmaması veya araçta istisnadan yararlanan engelli olmaksızın kullanıldığının tespit edilmesi halinde tespitin yapıldığı yer defterdarlığına bildirim yapılır. İstisnadan faydalanan engelli kişi araçta olsa dahi aracın engelli olmayan kişiler tarafından kullanılabileceğinin yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından belgelendirilmemesi halinde üçüncü kişilerin söz konusu aracı kullanmaları yasaktır.” | – Yeni metinde otomatik vitesli araçlar ve başka aparat bulunmaması kriteri eklenmiş. – Şerhin geçerli olduğu süre zarfında ek koşullar belirlenmiş. – Üçüncü derece akraba veya sürücülerle ilgili kullanım hakkı kaldırılmış. – İstisna ihlali durumunda defterdarlığa bildirim yapılacağı eklenmiş. | 01.01.2025 |
Madde 18 – (1) Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış veya devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası, 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesine göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmadığının ve trafikten çekilmiş veya çekilecek araçlar hariç olmak üzere aracın geçerli muayenesi ile zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunduğunun tespit edilmesi halinde noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devir işlemleri geçersizdir. | Madde 18 – (1) (Değişik:RG-4/12/2024-32742)[2] Tescil edilmiş araçların her çeşit satış ve devirleri, satış veya devri yapılacak araçtan dolayı motorlu taşıtlar vergisi, gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve trafik idari para cezası, 25/6/2010 tarihli ve 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanunun 30 uncu maddesine göre verilen idari para cezaları ile geçiş ücreti borcu ve taşıt üzerinde satış ve/veya devri kısıtlayıcı herhangi bir tedbir veya kayıt bulunmadığının ve trafikten çekilmiş veya çekilecek araçlar hariç olmak üzere aracın geçerli muayenesi ile aracı satış veya devir yoluyla alacak kişi adına satış ve devir tarihi itibarıyla geçerli olmak üzere zorunlu mali sorumluluk sigortasının bulunduğunun tespit edilmesi halinde noterler tarafından yapılır. Noterler tarafından yapılmayan her çeşit satış ve devir işlemleri geçersizdir. | – Yeni metinde zorunlu mali sorumluluk sigortasının alıcı adına geçerli olması gerektiği eklenmiş. – Hizmetleri Hakkında Kanunu ifadesi düzeltilmiş. – Kapsam genişletilmiş. | 05.12.2024 |
Madde 6 – (4) Noterler, ilgili tescil kuruluşları ve Türkiye Noterler Birliği tarafından yetkilendirilen kurum veya kuruluşlar tarafından düzenlenen plaka basım talep belgesi yazılı veya elektronik ortamda ibraz edilmeden plaka basımı yapılamaz. Plaka basım talep belgesi veya buna ilişkin elektronik bildirim, plakayı basan kuruluş tarafından en az üç yıl süre ile muhafaza edilir. Tescil plakalarında, plaka basım işlemini gerçekleştiren kuruluşun mührü bulunur. | Madde 6 – (4) Emniyet Genel Müdürlüğü ve Türkiye Noterler Birliği, ilgili tescil kuruluşları ile yetkilendirilen kurum veya kuruluşlar tarafından üretilen plaka basım talep belgelerine tescil plakasını basmaya yetkili Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonunun elektronik ortamda erişimini sağlar. Plaka basım talep belgesine elektronik ortamda erişimin mümkün olmadığı durumlarda yazılı olarak ibraz edilmeden plaka basımı yapılamaz. Plaka basım talep belgesi veya buna ilişkin elektronik bildirim, plakayı basan kuruluş tarafından en az üç yıl süre ile muhafaza edilir. Tescil plakalarında, plaka basım işlemini gerçekleştiren kuruluşun mührü bulunur. | – Elektronik ortamda erişim koşulu eklenmiş. – Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu’nun yetkisi vurgulanmış. – Emniyet Genel Müdürlüğü kapsamı detaylandırılmış. | 04.12.2024 |
Madde 8 – d) Tescil plakalarının basımı/dağıtımı ve plaka basım talep belgelerine ilişkin bilgiler Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu veri tabanında tutulur. Bu bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğü ile anlık olarak paylaşılır. | Madde 8 – d) Tescil plakalarının basımı/dağıtımı ve plaka basım talep belgelerine ilişkin bilgiler Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu veri tabanında tutulur. Bu bilgiler Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile anlık olarak paylaşılır. | – Yeni metinde verilerin Jandarma Genel Komutanlığı ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile de paylaşılacağı eklenmiş. |