Trafik Kazası Tazminat Hesaplama Nasıl Yapılmakta?
Trafik kazası tazminat hesaplama tazminat hesabında yaralanmada önemli etkenler yaralanma puanı yani maluliyet oranı / puanı, kusur oranı, maksimum yaşayacağı süre, kazanç ve sakat kalan ya da ölenin ve desteğinin kaç yaşında olduğu ve kusur durumu da trafik kazası tazminat hesaplama sürecinde etkisi olmaktadır. Kişi çalışmıyorsa bile asgari ücret üzerinden hesap yapılır ve ne kadar trafik kazası tazminatı miktarı alacağı bu hesaplama sonunda belirlenir.
- Ölen ya da yaralananın aylık maaşı dört bin olan biri, iki bin olanın yaklaşık iki katı tazminat alır.
- Ölen ya da yaralananın yaşı az olan, yaşı çok olandan daha çok yaşayacağı için daha çok tazminat alır.
- Ölenin destek göreni mesela babası ne kadar genç ise o kadar fazla tazminat alır. Genç ölenin genç babası daha çok tazminat alır.
- Ölen ya da yaralananın kolu kopan, parmağı kopandan genelde daha çok tazminat alır.
Meslek de önemlidir. Bir ressamın, müzisyenin, parmağı yaralansa, parmağı yaralanan çoğu memurdan daha çok maluliyet puanı olacağından, tazminatı da daha yüksek olur. Ölüm halinde geriye kalan kişilerin Yaşları, ölenin kendi ve yaşı, geliri, ölene olan yakınlıkları önemlidir.
Alkollü Araç Kullanırken Kaza Yaptıysanız İndirim Olur Mu?
Alkolün kazaya bir tesiri yoksa kusura da tesiri olmaz. Örneğin çok sarhoş birisi kırmızı ışıkta aracı ile beklerken ona arkadan gelip çarpılması durumunda kusurun tamamı arkadan vuran ( alkolsüz de olsa ) kişidedir. Alkolü kişinin tazminatından kusur nedeni ile indirim yapılmaz ya da genel şartlar nedeni ile ödeme yapmaktan imtina edilemez.
Yargıtay’ın yerleşik uygulamalarında; sürücünün aldığı alkolün oranının doğrudan doğruya sonuca etkisi bulunmadığından, mahkemece nöroloji uzmanı, hukukçu ve trafik konusunda uzman bilirkişilerden oluşan bilirkişi kurulu aracılığıyla olayın salt alkolün etkisiyle gerçekleşip gerçekleşmediğinden, alkol dışında başka unsurlarında olayın meydana gelmesinde rol oynayıp oynamadığının saptanması, sonuçta olayın tek başına alkolün etkisiyle meydana geldiğinin saptanması durumunda, oluşan hasar, poliçe teminatı dışında kalacaktır.
Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel şartlarının B.4.d maddesinde; tazminatı gerektiren olay işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak
kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa, sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır. Bununla birlikte, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel şartlarının B.4.d maddesinin dayanağını teşkil eden KTK’nın 48. maddesinin
yasaklamayı düzenleyen ilk fıkrasında, alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli araç sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaklanmış olup, aynı maddenin 2. fıkrasındaki yönetmelik düzenlenmesine olanak tanıyan hükümde, yasaklama yetkisi yönetmeliğe bırakılmış olmadığından, Karayolları Trafik Yönetmeliği’nin 97. maddesinde, yukarıda anılan yasa hükmü tekrarlandıktan ve müteakip, uyuşturucu veya keyif verici maddeler ile alkollü içkilerin oranlarının ne şekilde saptanacağı belirlendikten sonra, yasada yer alan hükmü dikkate almadan salt 0,50 promilin üstünde alınan alkol miktarına göre araç kullanma yasağı getirilmesinin yasal dayanağı bulunmadığından geçersiz bulunmaktadır. Geçersiz yönetmelik hükümlerinin yasaya aykırı bir şekilde genel şart olarak kabulü de mümkün değildir.
Kusur – Müterafık Kusur – Hatır Taşıması
Bir trafik kazası mağdurunun normalde alacağı tazminat 100 ise kazada da %50 kusuru var ise o zaman tazminatı da %50 oranında azalır. Yani 100 iken 50 olur. Kusur %25 ise tazminat da %25 eksik alınır.
Tüm bunların dışında tazminattan indirim yapılmasına sebep olan bazı durumlar da vardır. Örneğin hatır taşıması, bazen kemer takmamak, alkollü olduğunu bildiğiniz birinin arabasına binmek, ehliyetsiz olduğunu bildiğiniz birinin arabasına binmek gibi. Bunlar genellikle vatandaş tarafından hatta çoğu zaman avukatlar ve bilirkişiler tarafından bile “kazadaki kusur“ olarak değerlendirilse de aslında bu durumlar kazadaki kusura etki etmez. Buna müterafık kusur denilir. Kazanın olmasına etken bir kusur değildir. Çoğu zaman zararın meydana gelmesinde, büyümesinde, küçülmesinde tesiri olan bir kusurdur. Örneğin bir trafik kazasının meydana gelmesi kemer takmamaktan kaynaklanmaz. Ancak kaza meydana geldikten sonra özellikle kafaya alınacak darbe ve hasarlarda emniyet kemerinin takılmış olup olmaması önemli bir etkendir. İşte bu gibi müterafık kusur dediğimiz durumların varlığının sigorta şirketi tarafından ispatı halinde tazminattan genellikle kusur başına %20 indirim yapılmaktadır. Elbette bu müterafık kusur durumlarının artması, tazminatı hakkaniyetsiz bir biçimde azaltmamalıdır. Yani 3 müterafık kusur varsa %20’den toplam %60 indirim yapmak insafsızlık olacaktır. Bu gibi durumların değerlendirilmesi, hakimin takdirindedir.
Hatır Taşıması Nedir?
Hatır taşımasının ne olduğundan da örneklerle ve kısaca bahsedelim. Bir arkadaşınızın aracına gezmek için bindiyseniz ya da sizi hastaneye ya da örneğin bir markete götürmesi için bindiyseniz burada hatır taşıması vardır. Memleketteki düğüne götürmüşse de hatır taşıması vardır. Çünkü burada sizin arabaya binmekten bir menfaatiniz vardır. Bu menfaat de tazminat isterken gözetilir ve hatır taşıması indirimi yapılır. Eğer arkadaşınız kendi işini yapmak için sizden yardım istemişse örneğin gel tapuya gidelim de oradaki işlemlerimi yaparken sen de bana yardım et ya da park yeri yok arabada beklersin demişse o zaman burada arabaya binmiş olmanızın sebebi arkadaşınızın menfaatidir. Burada hatır taşıması yoktur.
Ahlaken sizden ücret alması beklenmeyen, yardım etmesi ahlaken vazife olan kişilerin aracında olmak da hatır taşımasına girmez. Örneğin babanızı pazar yerine bırakmış olmanız bir hatır taşıması değildir. Bu, sizin babanıza olan evlatlık vazifenizdir.
Hatır taşıması müterafık kusur ya da bilinen kazaya etken kusur olmayıp sadece indirim sebebidir. Bu indirim sebebini size karşı sadece içinde bulunduğunuz yani hatır taşıması şeklinde kendisiniz taşıttığınız aracın sahibi, şoförü ve trafik sigortası ileri sürebilir. Yoksa içinde bulunduğunuz aracın çarpmış olduğu diğer araçtakilerden tazminat talep ettiğinizde size hatır taşıması iddiasında ve indirim talebinde bulunamazlar.
