Ortak velayet boşanma veya ayrılık sonrasında çocuğun bakım, eğitim, sağlık ve genel refahıyla ilgili sorumlulukların ebeveynler tarafından eşit veya dengeli bir şekilde paylaşılmasını ifade eden bir velayet türüdür. Bu tür bir velayet paylaşımını şahsen uygun görmüyoruz.
Bu düzenlemede ebeveynler çocuğun hangi okulda eğitim göreceği, hangi doktorla takip edileceği, dini eğitiminin nasıl olacağı gibi önemli konularda birlikte karar alırlar. Ortak velayette anne ve babanın evli iken sahip oldukları ve birlikte kullandıkları müşterek velayet hakkı devam eder.
Bu yazıda ortak velayetin ne olduğu, boşanma davalarında nasıl uygulandığı, hangi şartlar altında verilebileceği, avantajları ve dezavantajları, nafaka düzenlemeleri, ortak velayet anlaşmasının nasıl hazırlanacağı, anne-babanın hakları, ortak velayetin hangi durumlarda kaldırılabileceği, itiraz süreçleri ve tam velayet ile aralarındaki farklar detaylı olarak ele alınmıştır.
Boşanmada Ortak Velayet Kararı Verilebilir Mi?
Evet, Türkiye’de boşanma davalarında ortak velayet kararı verilebilmektedir.
Türk Medeni Kanunu uyarınca velayet ya anneye ya babaya verilmektedir ancak gelişen Yargıtay kararlarınca boşanma davasında ortak velayet kararı verilebilmesi mümkün olmaktadır.
Ortak velayet Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi 5 numaralı protokolünün 7. ekinde yer almaktadır. İlgili bildirgeye göre evrensel olarak eşler müşterek çocuk üzerinde gerek evliyken gerek boşandığında eşit hak ve yükümlülüklere sahiptir.
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2017 yılında “11 Nolu Protokol ile Değişik İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmeye Ek 7 Nolu Protokol”ünü dikkate alarak vermiş olduğu devrim niteliğindeki bir karar ile boşanma halinde ortak velayetin mümkün olduğunu kabul etmiştir.
Hangi Durumlarda Ortak Velayet Verilir?
Ortak velayet kararı verilebilmesi için mahkemenin belirli koşulları değerlendirmesi gerekmektedir.
Mahkeme tarafından başlıca değerlendirme kriterleri şunlardır:
- Çocuğun yaşadığı yer, gittiği okul, sağlık durumu, yaşı
- Anne ve babanın mesleği, ekonomik durumu
- Ebeveynlerin çocukla ilişkileri ve işbirliği kapasiteleri
- Coğrafi yakınlık (aynı şehirde yaşama)
- Sosyal İnceleme Raporu (SİR) bulguları
Türk Medeni Kanunu 335. madde uyarınca boşanmada ortak velayet ancak mahkeme kararı ile ve çocuğun üstün yararına uygun olduğunda verilebilmektedir.
“Kumar Oynayan Babaya Çocuğun Velayet Verilir Mi?” içeriğimiz de ilginizi çekebilir: https://armagand.av.tr/kumar-oynayan-babaya-cocugun-velayet-verilir-mi/
Boşanmada Ortak Velayetin Şartları
Ortak velayetin şartları hususunda bir kanun hükmü bulunmamakta olup tamamen Yargıtay kararları ve uygulamalar çerçevesinde ortak velayetin şartları belirlenmiştir.
İlgili Yargıtay kararları ve Türk Medeni Kanunu hükümleri ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi doğrultusunda belirlenen temel şartlar aşağıdaki gibidir:
Yasal ve Usuli Şartlar:
- Mahkeme Kararı: Ortak velayet ancak mahkeme kararı ile hükmedilir. Ebeveynlerin kendi aralarındaki anlaşmaları tek başına yeterli değildir.
- Tarafların Talebi: Anne ve babanın her ikisinin de ortak velayet talebinde bulunması veya bir tarafın talebini diğerinin kabul etmesi gerekmektedir.
- Çocuğun Yüksek Yararı: Mahkeme çocuğun menfaatini ön planda tutarak ortak velayetin çocuğun ruhsal, fiziksel ve duygusal gelişimine olumlu katkı sağlayıp sağlamayacağını değerlendirir.
- Sosyal İnceleme Raporu: Mahkeme dosyaya Sosyal Pedagog atar ve ortak velayet için Sosyal İnceleme Raporu alır.
Ebeveynlere İlişkin Şartlar:
- Fiziksel ve Ruhsal Sağlık: Ebeveynlerin her ikisinin de hem fiziksel hem de ruhsal açıdan sağlıklı olmaları gereklidir.
- İş Birliği ve İletişim: Ebeveynler arasında iyi bir iletişim kurulmuş olması ve çocuğun bakımı konusunda işbirliğine açık olmaları zorunludur.
- Ekonomik Yeterlilik: Her iki ebeveynin de maddi durumunun çocuğun bakımını sürdürebilecek seviyede olması beklenir.
- Çocukla İlişki: Tarafların çocukla sağlam ve olumlu bir iletişim kurabiliyor olmaları gereklidir.
- Olumsuz Geçmiş Olmaması: Şiddet uygulaması, madde bağımlılığı, çocuğa yönelik ihmal veya istismar geçmişi bulunmamalıdır.
Çocuğa İlişkin Şartlar:
- Çocuğun Görüşü: Çocuk yetişkin ise (genellikle 12 yaş ve üzeri) ortak velayeti kabul görmesi veya istemesi dikkate alınır.
- Olgunluk Seviyesi: Çocuğun yaşı ve olgunluk düzeyi ortak velayet düzenlemesine uygun olmalıdır.
- İstikrar İhtiyacı: Çocuğun duygusal istikrar ve güvenlik ihtiyacının ortak velayet ile karşılanabileceği değerlendirilir.
Pratik Şartlar:
- Coğrafi Konum: Ebeveynlerin aynı şehirde veya yakın mesafede yaşamaları tercih edilir. Farklı şehir veya ülkelerde yaşama ortak velayeti zorlaştırır.
- Uyum Kapasitesi: Ebeveynlerin çocuğun geleceğiyle ilgili kararlarda anlaşabilmeleri ve sürekli çatışma halinde olmamaları gerekmektedir.
- Zaman ve İmkan: Her iki ebeveynin de çocukla düzenli olarak vakit geçirebilecek zaman ve imkana sahip olması gerekir.
Ortak Velayetin Avantajları Nelerdir?
Ortak velayet uygun koşullarda ve ebeveynler arasında sağlıklı iletişim olduğunda çocuğun gelişimi için birçok avantaj sunmaktadır.
Boşanma sonrasında ortak velayet düzeni özellikle karar alma süreçlerinde daha dengeli bir yapı oluşturur. Kararlar iki ebeveynin ortak düşüncesiyle alındığı için hem daha mantıklı hem de çocuğun yararına olacak sonuçlar elde edilir.
Ayrıca tek bir ebeveynin verebileceği hatalı kararların önüne geçilerek çocuğun duygusal ve sosyal gelişimi açısından daha güvenli bir ortam sağlanır. Bu sayede çocuğun ebeveynleriyle olan ilişkisi dengeli bir şekilde devam ederken her iki tarafın da katkısıyla daha sağlıklı bir büyüme süreci desteklenir.
Ortak Velayetin Dezavantajları Nelerdir?
Ortak velayet teoride dengeli ve adil bir çözüm gibi görünse de pratikte birçok zorluk ve dezavantaj içerebilir.
Boşanmada ortak velayetin başlıca dezavantajları şunlardır:
| Ortak Velayetin Olumsuz Yönleri | Detaylar ve Sorunlar |
| Karar Alma Zorlukları | • Hızlı karar verme sürecinin zorlaşması • Acil durumlarda (hastane, okul) işlem güçlüğü • Her konuda iki ebeveynin onayı gerekir • Anlaşmazlıklarda karar alma tıkanır |
| Çocuğun Psikolojisi | • Boşanmanın bilincinin tam oturmaması • İstikrarsızlık ve kararsızlık hissi • İki evde farklı kurallarla karşılaşma stresi • Ebeveynler arasındaki gerilime maruz kalma |
| İletişim Sorunları | • Boşanmış eşlerin sürekli iletişim zorunda kalması • Husumet ve çekişmelerin artması • Tek başına karar verememe stresi • İş birliği yapamama problemi |
| Pratik Zorluklar | • İki ev arasında sürekli gidip gelme • Coğrafi uzaklık problemleri • Okul ve sosyal hayat dengesizliği • Kişisel ilişki saatlerine uyum azalması |
| Hukuki Belirsizlikler | • Kanuni düzenleme eksikliği • Yargıtay içtihatlarına bağımlılık • Her davada farklı sonuçlar çıkabilir • Detaylı protokol hazırlama zorunluluğu |
Özellikle boşanma sürecinde derin çatışmalar yaşayan çiftlerde ortak velayet kararı çocuğun duygusal ve psikolojik refahını olumsuz etkileyebilir.
Ortak Velayet Anlaşması Nasıl Hazırlanır?
Ortak velayet anlaşması anne ve babanın boşanma kararıyla birlikte hazırlanır. Boşanmış olan ebeveynler de sonradan anlaşma hazırlayarak ortak velayete geçebilir.
Anlaşmada bulunması gereken temel unsurlar şunlardır:
- Çocuğun İkamet Yeri: Çocuğun hangi ebeveynin yanında hangi günlerde kalacağı net olarak belirlenmelidir.
- Görüş Günleri ve Kişisel İlişki: Çocuğun her iki ebeveyni ile ne zaman ve nasıl görüşeceği detaylı şekilde düzenlenmelidir.
- Eğitim Kararları: Okul seçimi, ders dışı aktiviteler, eğitim masraflarının paylaşımı gibi konular açıkça belirtilmelidir.
- Sağlık Kararları: Doktor seçimi, tedavi süreçleri, sağlık masraflarının karşılanması ile ilgili düzenlemeler yapılmalıdır.
- Nafaka Düzenlemesi: İştirak nafakasının miktarı, ödeme şekli ve zamanı anlaşmada yer almalıdır.
- Tatil ve Özel Günler: Bayramlar, yaz tatilleri, doğum günleri gibi özel günlerde çocuğun hangi ebeveynle olacağı planlanmalıdır.
- Mali Sorumluluklar: Çocuğun giderlerinin nasıl paylaşılacağı, kimin hangi masraflardan sorumlu olacağı netleştirilmelidir.
- Karar Alma Mekanizması: Ebeveynlerin anlaşamadıkları durumlarda nasıl bir çözüm yolu izleneceği belirlenmelidir.
Ortak Velayette Anne-Babanın Hakları Nelerdir?
Ortak velayet düzenlemesinde her iki ebeveyn de çocuğun bakım ve gözetimi konusunda eşit haklara sahiptir. Bu haklar temel olarak aşağıdaki gibidir:
- Yasal Temsilcilik ve İmza Yetkisi: Her iki ebeveyn de çocuğun yasal temsilcisi olarak hukuki işlemleri gerçekleştirme yetkisine sahiptir. Okul kaydı, pasaport başvurusu, sağlık sigortası gibi işlemlerde her iki ebeveynin de onayı gerekir.
- Eğitim Kararları: Çocuğun hangi okulda eğitim göreceği, okul dışı aktiviteler, kurs ve spor faaliyetleri konusunda ortak karar alma hakkı vardır. Her iki ebeveyn de öğretmenlerle görüşme ve çocuğun eğitim durumu hakkında bilgi alma hakkına sahiptir.
- Sağlık ve Tedavi Kararları: Doktor seçimi, tıbbi müdahaleler, ameliyatlar ve tedavi planları konusunda her iki ebeveynin de onayı gerekir. Anne ve baba çocuğun sağlık kayıtlarına eşit şekilde erişim hakkına sahiptir.
- Yurt Dışına Çıkış İzni: Çocuğun yurt dışına çıkışı için her iki ebeveynin yazılı rızası gereklidir. Tek taraflı yurt dışına çıkarma mümkün değildir.
- Çocukla Zaman Geçirme ve İletişim: Her iki ebeveyn de çocukla düzenli olarak zaman geçirme ve iletişim kurma (telefon, video görüşme vb.) hakkına sahiptir.
- Bilgilendirilme Hakkı: Çocuğun hayatındaki önemli gelişmelerden, okul ve sağlık durumundan her iki ebeveyn de haberdar edilmelidir. Her iki ebeveyn de okuldan ve sağlık kuruluşlarından doğrudan bilgi alma hakkına sahiptir.
- Dini Eğitim ve Gelişim: Çocuğun dini eğitimini belirleme hakkı her iki ebeveyne aittir. Çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişimini sağlama sorumluluğu her iki tarafa aittir.
Nafaka Ortak Velayette Nasıl Belirlenir?
Ortak velayet kararı verilse bile nafaka yükümlülüğü devam eder ve çocuğun ihtiyaçlarına göre belirlenir.
Mahkeme nafaka miktarını belirlerken şu unsurları değerlendirir: Her iki ebeveynin gelir durumu, çocuğun yaşı ve ihtiyaçları, eğitim masrafları, sağlık giderleri ve çocuğun genel yaşam standardı.
Ortak velayette ebeveynlerin masrafları paylaşmaları beklenir ancak gelir düzeyi yüksek olan taraf genellikle daha fazla mali katkı sağlar. Böylece çocuğun yaşam kalitesi korunmuş olur ve her iki ebeveynin mali sorumluluğu dengede tutulur.
Boşanmada ortak velayet kararı verilmesi nafaka ödemesini ortadan kaldırmaz. Taraflardan biri yine de çocuk veya eş için nafaka ödemekle yükümlü tutulabilir.
Detaylı bilgi almak için “İştirak Nafakası (Çocuk Nafakası) Nedir?” başlıklı rehberimizi inceleyin: https://armagand.av.tr/istirak-nafakasi-cocuk-nafakasi/
Ortak Velayette Çocukla Kişisel İlişki Nasıl Kurulur?
Ortak velayet düzenlemesinde çocuğun her iki ebeveyniyle de sağlıklı bir kişisel ilişki kurması esastır. Çocuk yine anne veya babadan biriyle sürekli olarak kalmaya devam eder ve diğer ebeveynle düzenli görüşmeler yapılır.
Mahkeme çocuğun her iki ebeveyniyle de dengeli bir ilişki kurabilmesi için kişisel ilişki günlerini ve saatlerini belirler. Kişisel ilişki tesisi kamu düzenine ilişkin olduğundan hakim anlaşmalı boşanmada bile belirli gün ve saatleri resen tespit etmek zorundadır.
Taraflar “çocuk her zaman görülebilir” gibi genel ifadeler kullansa da mahkeme net bir çerçeve çizer.
Ebeveynlerden biri çocuğu diğer tarafa göstermekte sorun çıkarırsa bu durum mahkeme kararına aykırılık teşkil eder ve hukuki yaptırımlar uygulanabilir. Mahkeme çocuğun gösterilmesi için zorlayıcı tedbirler alabilir ve gerekirse ortak velayet kararını gözden geçirebilir.
Ortak Velayet Kararı Hangi Durumlarda Kaldırılır?
Ortak velayetin kaldırılması çocuğun menfaatinin zarar görmesi veya ebeveynler arasındaki düzenin işlememesi gibi durumlarda gündeme gelir.
- Şiddet ve İstismar: Ebeveynlerden birinin çocuğa veya diğer ebeveyne yönelik fiziksel, psikolojik veya cinsel şiddet uygulaması durumunda ortak velayet derhal kaldırılır.
- Madde ve Alkol Bağımlılığı: Ebeveynlerden birinin alkol veya madde bağımlılığının olması ve bunun çocuğun güvenliğini tehdit etmesi halinde ortak velayet sonlandırılır.
- Çocuğun Bakımında İhmal: Bir ebeveynin çocuğun temel ihtiyaçlarını (beslenme, barınma, eğitim, sağlık) karşılamaması, ciddi ihmal göstermesi veya çocuğun refahını tehlikeye atması durumunda ortak velayet kaldırılır.
- Sürekli ve Ciddi Anlaşmazlıklar: Ebeveynler arasında sürekli çatışma, husumet, iletişim kopukluğu yaşanması ve bunun çocuğu duygusal olarak yıpratması, strese sokması halinde mahkeme ortak velayeti sonlandırabilir.
- Çocuğun Psikolojik Zarar Görmesi: Çocuğun ebeveynler arasındaki sürekli gerilim, kavgalar ve çatışmalar nedeniyle ciddi duygusal, psikolojik zararlar görmesi, davranış bozuklukları göstermesi durumunda ortak velayet kaldırılır.
- Ortak Karar Alma Mekanizmasının İşlememesi: Ebeveynlerin çocukla ilgili eğitim, sağlık ve günlük yaşam konularında hiçbir konuda uzlaşamaması, her kararın mahkemeye taşınması ve karar alma sürecinin tamamen tıkanması halinde ortak velayet uygulanamaz hale gelir.
- Çocuğu Göstermeme: Ebeveynlerden birinin sürekli ve kasıtlı olarak çocuğu diğer tarafa göstermemesi, kişisel ilişki kurulmasını engellemesi ve mahkeme kararına aykırı davranması durumunda ortak velayet kaldırılabilir.
- Tedavi Gerektiren Psikolojik Rahatsızlık: Ebeveynlerden birinde çocuğun güvenliğini ve psikolojik sağlığını tehdit eden, tedavi edilmeyen veya kontrol altına alınamayan ciddi psikolojik rahatsızlıkların ortaya çıkması halinde ortak velayet sonlandırılır.
- Çocukla Yeterli İlgilenmeme: Bir ebeveynin çocukla düzenli ilişki kurmaktan sürekli kaçınması, ziyaret günlerine gelmemesi, ebeveynlik sorumluluklarını tamamen ihmal etmesi veya çocukla ilgilenmemesi durumunda ortak velayet anlamsız hale gelir.
- Coğrafi Uzaklık ve Uyumsuzluk: Ebeveynlerin çok uzak şehirlere veya farklı ülkelere taşınması ve ortak velayetin çocuk için yıpratıcı hale gelmesi halinde düzenleme değiştirilebilir.
Çekişmeli ve Anlaşmalı Boşanmada Ortak Velayet Kararına İtiraz Nasıl Yapılır?
Ortak velayet kararına itiraz etmek isteyen bir ebeveyn belirli adımları takip ederek mahkeme kararına karşı başvuru yapabilir:
- İtiraz Süresi: Kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içinde itiraz edilmelidir. Bu süre geçtikten sonra itiraz hakkı kaybedilir.
- İtiraz Dilekçesinin Hazırlanması: Kararın neden hatalı olduğu ve çocuğun menfaatine aykırı olduğu detaylı şekilde yazılmalıdır.
- Gerekçelendirme: Şiddet, ihmal, iletişim sorunları, madde bağımlılığı gibi somut gerekçeler sunulmalıdır.
- Delil Sunma: Tıbbi raporlar, şahit ifadeleri, psikolojik değerlendirmeler ve uzman raporları eklenmelidir.
- Üst Mahkemeye Başvuru: İtiraz dilekçesi Bölge Adliye Mahkemesine sunulur ve dosya incelenir.
- Mahkeme Kararı: İtiraz kabul edilirse ortak velayet kaldırılır veya düzenlenir. Reddedilirse ilk karar geçerli kalır.
Tam Velayet ile Ortak Velayet Arasındaki Farklar (Karşılaştırmalı Tablo)
Tam velayet ve ortak velayet arasında önemli farklar bulunmaktadır.
Bu iki velayet türü ebeveynlerin hak ve sorumlulukları, çocukla ilgili karar alma süreçleri ve uygulamadaki pratik farklılıklar açısından birbirinden ayrılır.
| Kriter | Tam Velayet (Tek Velayet) | Ortak Velayet |
| Karar Alma Yetkisi | Velayeti alan tek ebeveyn tüm kararları bağımsız alır. | Her iki ebeveyn de önemli kararlarda eşit söz hakkına sahiptir. |
| Yasal Temsilcilik | Sadece velayeti olan ebeveyn yasal temsilcidir. | Her iki ebeveyn de çocuğun yasal temsilcisidir. |
| Okul Kaydı ve Eğitim | Tek başına karar verebilir ve işlem yapabilir. | Her iki ebeveynin onayı ve imzası gereklidir. |
| Sağlık Kararları | Velayeti olan ebeveyn tek başına doktor seçer ve tedavi kararı alır. | Sağlık kararları her iki ebeveyn tarafından birlikte alınır. |
| Yurt Dışına Çıkış | Velayeti olan ebeveyn izin almadan çocuğu yurt dışına götürebilir. | Her iki ebeveynin yazılı izni zorunludur. |
| Pasaport İşlemleri | Tek başına pasaport başvurusu yapabilir. | Her iki ebeveynin onayı gerekir. |
| Çocuğun İkameti | Çocuk velayeti olan ebeveynin yanında sürekli kalır. | Çocuk genellikle bir ebeveynin yanında kalır, düzenli görüşmeler yapılır. |
| Kişisel İlişki | Velayeti olmayan ebeveyne mahkeme tarafından belirlenen günlerde görüş hakkı tanınır. | Daha esnek ve dengeli görüşme düzenlemeleri yapılabilir. |
| İletişim Zorunluluğu | Ebeveynler arasında sürekli iletişim zorunluluğu yoktur. | Ebeveynler arasında düzenli ve sürekli iletişim zorunludur. |
| Sorumluluk Dağılımı | Tüm sorumluluk tek ebeveyn üzerindedir. | Sorumluluklar her iki ebeveyn arasında paylaşılır. |
| Nafaka | Velayeti olmayan ebeveyn nafaka öder. | Ortak velayette de nafaka ödenebilir. |
| Hızlı Karar Alma | Acil durumlarda hızlı ve pratik karar alınabilir. | Her konuda diğer ebeveynin onayı gerektiğinden işlemler yavaşlar. |
| Esneklik | Tek ebeveyn istediği gibi hareket edebilir. | Her karar için koordinasyon ve anlaşma gerekir. |
| Uygulanabilirlik | Çatışmalı ilişkilerde daha uygulanabilir. | Sağlıklı iletişim ve işbirliği gerektirdiğinden her durumda uygun değildir. |
| Mahkeme Onayı | Mahkeme tarafından tek ebeveyne velayet verilir. | Mahkeme her iki ebeveynin de uygun olduğuna kanaat getirmelidir. |
Sıkça Sorulan Sorular
Ortak velayet konusunda ebeveynlerin merak ettiği diğer soruları yanıtladık.
Ortak velayette çocuk kimde kalır?
Ortak velayette çocuk genellikle anne veya babadan birinin yanında sürekli olarak kalmaya devam eder.
Diğer ebeveyn ise mahkeme tarafından belirlenen düzenli görüş günlerinde çocukla zaman geçirir.
Her iki ebeveyn de çocukla ilgili önemli kararlarda eşit söz hakkına sahip olsa da çocuğun fiziksel ikameti genellikle tek bir evde olur.
Ortak velayet iyi midir?
Evet, ortak velayet ebeveynler arasında sağlıklı iletişim ve işbirliği varsa çocuğun gelişimi için faydalı olabilir.
Sürekli çatışma, anlaşmazlık ve iletişim sorunları yaşayan ebeveynler için ortak velayet çocuğun psikolojik sağlığına zarar verebilir.
Her ailenin durumu farklı olduğundan ortak velayetin iyi olup olmadığı somut koşullara göre değerlendirilmelidir.
Anlaşmalı boşanmada ortak velayet olur mu?
Evet, anlaşmalı boşanmada ortak velayet kararı verilebilir ve bu durum oldukça yaygındır.
Taraflar anlaşma protokolünde ortak velayet talebini madde halinde belirtmelidir.
Mahkeme anlaşmalı boşanmada bile Sosyal Pedagog atayarak Sosyal İnceleme Raporu alır ve çocuğun üstün yararını değerlendirerek kararını verir.
Çekişmeli boşanmada ortak velayet olur mu?
Çekişmeli boşanmada ortak velayet kararı verilmesi daha zordur ancak imkansız değildir.
Ebeveynler arasında ciddi anlaşmazlık olması durumunda mahkeme çocuğun menfaatini göz önünde bulundurarak detaylı bir değerlendirme yapar.
Eğer taraflar arasındaki çatışma çocuğun gelişimine zarar verecek boyuttaysa mahkeme tek taraflı velayet kararı verir.
Çocuğun yaşı ortak velayet kararını etkiler mi?
Evet, çocuğun yaşı ortak velayet kararını doğrudan etkiler.
Küçük yaştaki çocuklar için ebeveynlerin daha sık iletişim kurması ve yakın koordinasyon içinde olması gerekir.
Çocukların görüşleri mahkeme tarafından dikkate alınır ve çocuğun tercihi karar sürecinde önemli bir faktör olur.
Ebeveynler farklı şehirlerde yaşıyorsa ortak velayet mümkün müdür?
Evet, ebeveynlerin farklı şehirlerde yaşaması ortak velayete engel değildir ancak uygulamayı zorlaştırır.
Çocuğun sık sık şehir değiştirmesi gelişimini ve okul yaşamını olumsuz etkileyebileceğinden mahkeme bu durumu dikkatlice değerlendirir.
Coğrafi uzaklık ortak velayetin pratikte işlemesini güçleştiriyorsa mahkeme tek velayet kararı verebilir.
Çocuğun velayetinin büyükanneye verilmesi mümkün mü?
Çocuğun velayeti genellikle anne ve babaya verilir ancak istisnai durumlarda büyükanneye de verilebilir.
Her iki ebeveynin de çocuğun bakımını üstlenemeyeceği, çocuğa zarar vereceği veya uygun olmadığı durumlarda mahkeme çocuğun menfaatini göz önünde bulundurarak velayeti büyükanneye veya başka bir aile üyesine verebilir.
Ortak velayette nafaka ödenir mi?
Evet, ortak velayet kararı verilse bile nafaka ödemesi devam eder.
Ortak velayet nafaka yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz ve çocuğun ihtiyaçlarına göre nafaka miktarı belirlenir.
Mahkeme her iki ebeveynin gelir durumunu ve çocuğun bakım masraflarını dikkate alarak nafaka kararı verir.
Ortak velayette kişisel ilişki tesis edilir mi?
Evet, ortak velayette de kişisel ilişki tesis edilir.
Çocuk genellikle bir ebeveynin yanında sürekli kalsa da diğer ebeveynle düzenli görüşmeler yapılır. Mahkeme anlaşmalı boşanma davasında bile kişisel ilişki günlerini ve saatlerini net olarak belirler.
Ortak velayette anne şehir değiştirebilir mi?
Evet, ancak anne şehir değiştirmek istiyorsa baba ile görüşme ve mahkemeye başvurma zorunluluğu vardır.
Çocuğun en iyi menfaati göz önünde bulundurularak şehir değişikliği onaylanabilir veya reddedilebilir.
Tek taraflı şehir değiştirme ortak velayet düzenlemesine aykırıdır ve hukuki yaptırımlara yol açabilir.
Ortak velayette çocuk okul kaydı yaptırabilir mi?
Ortak velayette çocuğun okul kaydı için her iki ebeveynin de onayı ve imzası gereklidir.
Ebeveynlerden biri tek başına okul kaydı yaptıramaz çünkü her iki taraf da yasal temsilcidir. Bu durum ortak velayetin getirdiği en önemli pratik zorluklardan biridir.
Ortak velayette çocuk yurt dışına çıkabilir mi?
Evet, ancak ortak velayet durumunda çocuğun yurt dışına çıkışı için her iki ebeveynin de yazılı onayı zorunludur.
Ebeveynlerden birinin itirazı durumunda çocuk yurt dışına çıkarılamaz ve mahkeme kararına başvurulması gerekir.
Hedef ülkenin konsolosluğu her iki ebeveynin de muvafakatnamesini talep eder.
Çocuğun ikametgahı ortak velayet durumunda nasıl belirlenir?
Ortak velayet durumunda çocuğun ikamet adresi anne ve babanın ortak kararı üzerine belirlenir.
Çocuğun eğitimi, sosyal çevresi ve gelişimi açısından en faydalı olacak adrese karar verilmelidir. Çocuğun görüşleri ve eğitim ihtiyaçları da bu kararda göz önünde bulundurulur.
Ortak velayet çocuğun eğitim ve sağlık kararlarını nasıl etkiler?
Ortak velayette çocuğun eğitimi ve sağlığıyla ilgili tüm önemli kararlar anne ve baba tarafından birlikte alınır.
Okul seçimi, doktor tercihi, tedavi planları gibi konularda her iki ebeveynin de onayı gerekir. Bu durum ebeveynler arasında sürekli iletişim ve koordinasyon gerektirdiğinden anlaşmazlık yaşanması halinde karar alma süreci zorlaşır.
Boşanmada ortak velayet kararı değiştirilebilir mi?
Evet, ortak velayet kararı sonradan değiştirilebilir.
Koşulların değişmesi, ebeveynler arasında ciddi anlaşmazlıklar yaşanması veya çocuğun menfaatinin zarar görmesi durumunda ebeveynlerden biri mahkemeye başvurarak yeni bir velayet davası açabilir.
Ortak velayetten sonra velayet davası açılabilir mi?
Evet, ortak velayet kararı verildikten sonra koşullar değişirse tekrar velayet davası açılabilir.
Ebeveynlerden birinin çocuğa bakım yükümlülüklerini yerine getirmemesi, şiddet, ihmal veya sürekli anlaşmazlıklar yaşanması durumunda diğer ebeveyn mahkemeye başvurarak velayetin tek tarafa verilmesini talep edebilir.
Çekişmeli boşanmada ortak velayet hangi durumlarda verilmez?
Çekişmeli boşanmada ebeveynler arasında sürekli çatışma, şiddet geçmişi, madde bağımlılığı, ciddi iletişim kopukluğu veya çocuğun bakımında ihmal söz konusuysa ortak velayet verilmez.
Mahkeme çocuğun üstün yararını göz önünde bulundurarak bu durumların varlığında tek taraflı velayet kararı verir.
Ortak velayette çocuğun gösterilmemesi durumunda ne yapılır?
Çocuğu göremeyen ebeveyn mahkemeye başvurarak çocuğun görüşme hakkının yerine getirilmesini talep edebilir.
Ebeveynlerden biri çocuğu diğer tarafa göstermediğinde hukuki yaptırımlar devreye girer ve mahkeme zorlayıcı tedbirler alabilir.
Çocuğun gösterilmemesi durumu devam ederse mahkeme ortak velayet kararını gözden geçirebilir ve gerekirse velayeti tek tarafa verebilir.
