Mahkeme tarafından reddedilen bir boşanma davası sonrasında tarafların hukuki durumu, hakları ve seçenekleri önemli ölçüde değişmektedir. Boşanma davasının reddi, usulden veya esastan gerçekleşebilir ve her iki durumda da farklı sonuçlar ortaya çıkar.
Bu yazıda reddedilen boşanma davasının sonuçlarını, tarafların haklarını ve yeni bir dava açma imkanlarını detaylı olarak inceledik.
Reddedilen Boşanma Davası Yeniden Açılabilir Mi?
Reddedilen bir boşanma davasının ardından yeni bir dava açılıp açılamayacağı, davanın hangi sebepten reddedildiğine bağlıdır.
Eğer dava usulden reddedilmişse, usule ilişkin eksiklikler giderildikten sonra yeni bir dava açılabilir. Örneğin, dava açılırken harçların ödenmemesi veya yetkisiz mahkemede dava açılması gibi usuli hatalar düzeltilerek yeni bir dava açmak mümkündür.
Ancak dava esastan reddedilmişse, aynı boşanma nedenine dayanarak (yani aynı o eski fiile dayanarak) yeni bir dava açılamaz.
Boşanma davasının reddedilmesinin ardından, taraflar arasında uzun süreli bir araya gelmeme durumu mevcutsa, Türk Medeni Kanunu’na göre belirli bir süre geçtikten sonra yeniden boşanma davası açılabilir. Bu süre, eskiden üç yıldı. Ancak, bu boşanma davası için tarafların fiilen bir araya gelmemesi ve evliliğin devam ettirilmesinin imkansız hale gelmesi gereklidir.
Anayasa Mahkemesi, bir insanın 3 yıl beklemesini adil bulmayarak 2024’te bu maddeyi iptal edince kusurlu eşin hiç bosanamayacağı tuhaflığı ortaya çıkmıştı. Üç yıl uzun diye madde iptal edilince 10 yılda bile boşanılamaz hale gelinmişti.
15.11.2024’ te çıkan kanun ile 1 yıl geçtikten sonra kusurlu olan eşe, boşanma davası açabilme imkanı verildi. Bahsi geçen durum, KUSURLU olan eşin diğer eşin boşanmak istememesi nedeni ile ömür boyu evli kalmasına engel olmakla ilgili.
“Fiil Ayrılık Sebebiyle Boşanma Davası” içeriğimiz de ilginizi çekebilir: https://armagand.av.tr/fiili-ayrilik-sebebiyle-bosanma-davasi-2024-degisiklikleri/
Hangi Durumda Boşanma Davası Reddedilir?
Boşanma davalarının reddedilme sebepleri temelde iki ana başlık altında incelenebilir: usulden red ve esastan red. Her iki red türü de farklı sebeplerden kaynaklanır ve sonuçları da farklılık gösterir.
Boşanma davasının usulden reddedilmesine sebebiyet veren durumlar nelerdir?
Usulden red, davanın yargılama şekli ile ilgili konularda yapılan hatalar sebebiyle gerçekleşir. Bu hatalar genellikle davanın başında, açılış sırasında yapılan hatalardır ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) tarafından düzenlenir.
Usulden reddedilmeye neden olabilecek başlıca durumlar şunlardır:
- Dava açılırken ödenmesi gereken harçların ödenmemesi
- Boşanma davasının yetkisiz mahkemede açılması
- Avukatın dosyaya vekaletnamesini sunmaması
- Dosyaya yatırılması gereken gider avansının yatırılmaması
- Daha önce açılmış ve halen sonuçlanmamış bir boşanma davasının bulunması
Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir. Ancak, dava şartı noksanlığının giderilmesi mümkünse bunun tamamlanması için kesin süre verir. Bu süre içinde noksanlık giderilmezse davayı usulden reddeder.
Boşanma davasının esastan reddedilmesine sebebiyet veren durumlar nelerdir?
Esastan red, yapılan yargılama sonrasında davacının haksız çıkması durumunda verilen karardır. Usulden reddin aksine, esastan red kararında mahkeme tarafından deliller incelenmiş, tanıklar dinlenmiş ve yapılan araştırmalar sonucunda davacı taraf değil, davalı taraf haklı bulunmuştur.
Esastan reddedilmeye neden olabilecek başlıca durumlar şunlardır:
- Davayı açan tarafın davasından feragat etmesi
- Anlaşmalı boşanma davasında taraflardan birinin anlaşmaktan vazgeçmesi
- İddiaları kanıtlamaya yeter delil sunulmaması
- Hukuka aykırı delillerin sunulması nedeniyle bu delillerin incelenmemesi
- Sunulan delillerin süresi içinde sunulmaması
Önemle belirtmek gerekir ki, davanın kazanılması için gerçekte haklı olmak yeterli değildir. Haklı olunduğunun mahkeme huzurunda ispat edilmesi gerekmektedir. Yani bir kişi haklı olmasına rağmen esastan red kararı aldıysa muhtemelen delillere ilişkin bir hata yapmıştır.
Hakimin boşanma davasını reddetmesi için gerekçe oluşturan bu durumlar, tarafların haklarının ve adaletin korunması amacıyla düzenlenmiştir.
Hakimin Boşanma Davasını Reddetmesi Halinde Ne Olur?
Hakimin boşanma davasını reddetmesi halinde ortaya çıkan sonuçlar şu şekildedir:
- Boşanma işlemi gerçekleşmez ve eşler yasal olarak evli kalmaya devam ederler.
- Dava usulden reddedilmişse, usule ilişkin eksiklikler tamamlanarak yeni bir dava açılabilir.
- Dava esastan reddedilmişse, aynı boşanma nedenine dayanarak yeni bir dava açılamaz. Ancak farklı bir boşanma nedeni varsa, bu bekleme zorunluluğu olmadan yeni bir dava açılabilir.
- Davacı, boşanma davasından vazgeçmesi veya feragat etmesi durumunda yeni bir dava açabilir. Ancak feragat edilen dava dosyasındaki nedenlere dayanarak dava açılamaz. Açılması halinde yeni açılan dava da reddedilir.
- Yapılan yargılama giderleri davacı üzerine kalır ve davacı karşı tarafın vekalet ücretini ödemek zorunda kalır.
Boşanma Davası Reddedilirse Nafaka
Boşanma davası reddedilse bile nafaka konusunda bazı düzenlemeler yapılabilir. Reddedilen dava sonrasında da nafaka talebi verilebilir veya mevcut nafaka miktarında artırma talep edilebilir. Genel olarak bakıldığında, boşanma davası reddedilirse nafaka konusunda şu durumlar söz konusu olabilir:
- Dava temyize gidebilir.
- Nafaka miktarı artırılabilir.
- Tedbir nafakasına hüküm verilebilir.
Bu sayede nafaka konusunda bir mağduriyet yaşanması önlenmiş olur. Evlilik devam ettiği için eşler birbirlerine karşı bakım yükümlülüklerini sürdürmekle mükelleftirler.
Boşanma Davası Reddedilirse Mal Rejimi Davası
Boşanma davası reddedilirse, mal rejimi konusunda da önemli sonuçlar ortaya çıkar. Evlilik devam ettiği için yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi de devam eder. Bu durumda:
- Eşler arasındaki mal rejimi devam eder.
- Edinilmiş mallara katılma rejiminin sona ermesi için boşanma kararının kesinleşmesi gerekir.
- Mal rejiminin tasfiyesi için açılmış davalar, boşanma davasının reddi ile birlikte konusuz kalabilir.
Eşler arasında özel bir mal rejimi sözleşmesi yapılmamışsa, evlilik devam ettiği sürece edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli olmaya devam eder.
Sıkça Sorulan Sorular
Reddedilen boşanma davası hususunda en çok merak edilen soruları sizin için yanıtladık.
3 yıl geçmeden boşanma davası açılabilir mi?
Evet, 3 yıl geçmeden boşanma davası açılabilir, ancak bu durum davanın hangi sebeple reddedildiğine bağlıdır.
Eğer dava usulden reddedilmişse, usuli hatalar düzeltilerek hemen yeni bir dava açılabilir.
Usulden reddedilen boşanma davası yeniden açılabilir mi?
Evet, usulden reddedilen boşanma davası yeniden açılabilir.
Usulden red, davanın içeriğine ilişkin değil, yargılama usulüne ilişkin eksikliklerden kaynaklanır. Bu eksiklikler giderildikten sonra (örneğin, harçların ödenmesi, yetkili mahkemeye başvurulması, vekaletnamenin sunulması) yeni bir dava açılabilir.
2 kez boşanma davası açmak mümkün mü?
Evet, 2 kez boşanma davası açmak mümkündür.
Hatta süregelen bir boşanma davasına ek olarak farklı bir sebebe dayanarak ikinci bir dava açılabilir. Bunun yanında, ilk boşanma davası reddedilmişse ve ikinci olarak anlaşmalı boşanma davası açılacaksa evlilik kurumu da bir yılını doldurmuşsa ikinci kez dava açmak mümkündür.
Usulden reddedilen boşanma davası yeniden açılabilir mi?
Hayır, boşanma davası esastan reddedildikten sonra aynı sebebe dayanarak hemen tekrar dava açılamaz.
Ancak boşanmanın reddinden sonra biraraya gelinememesi nedeniyle reddin kesinlesmesinden sonra 1 yıl geçince boşanma davası açılabilir. Bu süre yakın zamana kadar 3 yıldı.
Anayasa Mahkemesi, bir insanın 3 yıl beklemesini adil bulmayarak 2024’te bu maddeyi iptal edince kusurlu eşin hiç bosanamayacağı tuhaflığı ortaya çıkmıştı. Üç yıl uzun diye madde iptal edilince 10 yılda bile boşanılamaz hale gelinmişti.
15.11.2024’ te çıkan kanun ile 1 yıl geçtikten sonra kusurlu olan eşe, boşanma davası açabilme imkanı verildi. Bahsi geçen durum, KUSURLU olan eşin diğer eşin boşanmak istememesi nedeni ile ömür boyu evli kalmasına engel olmakla ilgili.
Boşanma davası kaç defa açılabilir?
Boşanma davası açma sayısı konusunda kanuni bir sınır bulunmamaktadır.
Ancak her dava açılışında belirli koşullar aranır. Usulden reddedilen davalar, eksiklikler giderilerek yeniden açılabilir. Farklı sebeplere dayanarak teorik olarak sınırsız sayıda dava açılabilir.
